Gazze’deki Ateşkesin Ardından Acı Gerçekler Ortaya Çıkıyor

Gazze’deki ateşkesin ilk gününde, kurtarma ekipleri ve bölge sakinleri, yaşanan yıkımın etkilerini gözler önüne serdi.

Gazze Sivil Savunma Kurumu, bölgedeki enkaz altında hala 10 binden fazla ceset bulunmasından endişeli olduklarını bildirdi.

Sözcü Mahmud Basal, BBC’ye yaptığı açıklamada, cesetleri çıkarma sürecinin 100 günü bulabileceğini, ancak buldozer ve diğer gerekli ekipmanların eksik olmasının işleri daha da zorlaştıracağını ifade etti.

Pazar günü başlatılan ateşkese ilişkin yeni görüntüler, İsrail’in 15 aylık saldırıları sonucunda bölgenin özellikle kuzey kesiminde yaşanan büyük yıkımı gözler önüne seriyor. 

BMGK, daha önce Gazze’deki yapıların %60’ının ya hasar gördüğünü ya da tamamen yıkıldığını tahmin etmişti.

Bomba seslerinin yerini kutlama sesleri alırken, Gazze’deki halk zor bir durumla karşı karşıya kalmaya devam ediyor.

BM Dünya Gıda Programı (WFP) verilerine göre, savaş sonucunda iki milyondan fazla Gazzeli evsiz kalırken, geçim kaynakları tamamen yok olmuş durumda ve gıda yardımlarına bağımlı hale geldi.

Ateşkesten sonra yardım gönderimleri hız kazandı ve BM, Pazar günü en az 630 kamyon dolusu yardım malzemesinin bölgeye ulaştığını bildirdi. Bu, 15 ay süren çatışmalar sonrası gelen en yüksek yardım sevkiyatıydı.

BM Filistinli Mültecilere Yardım Kurumu UNRWA Müdür Vekili Bam Rose, yapılan yardımların bölgedeki yaşamı yeniden canlandırma çabalarının yalnızca bir başlangıcı olduğunu dile getirdi.

Rose, “Biz yalnızca gıda, sağlık ve altyapıdan bahsetmiyoruz. Yeniden inşa edilmesi gereken insanlar, aileler ve topluluklar var.” şeklinde konuştu.

Rose, “Son 16 ay boyunca yaşanan acılar, kayıplar, yas, aşırı huzursuzluk ve işkence durumu, uzun ve zorlu bir süreç olacağını gösteriyor.” dedi.

İsrail’de serbest bırakılan üç rehinenin aileleri, Tel Aviv’de bir basın toplantısı düzenleyerek duygularını paylaştı. İsrail-İngiltere çifte vatandaşı Emily Damari’nin annesi Mandy Damari, 7 Ekim’deki saldırıda iki parmağını kaybetmesine rağmen kızının moralinin yüksek olduğunu ve iyileşmeye başladığını belirtti.

Romi Gonen’in annesi Meirav Leshem Gonen, “Romimizi geri aldık ama her aile bu sonucu hak ediyor. Hem hayatta kalanlar hem de kaybettiğimiz ailelerimiz için kalbimiz diğer ailelerle birlikte” ifadesini kullandı.

Basın toplantısından önce İsrail makamları, 28 yaşındaki Damari, 24 yaşındaki Gonen ve 31 yaşındaki Doron Steinbrecher’in Gazze’den çıkışlarının ardından gözyaşları içinde anneleriyle kavuşma anlarının görüntülerini paylaştı.

Ateşkesin kalıcı hale gelmesi durumunda ise, 30 rehinenin önümüzdeki 40 gün içinde serbest kalacağı ve buna karşılık olarak İsrail hapishanelerindeki yaklaşık 1800 Filistinlinin tahliye edileceği belirtiliyor.

Filistinli sağlık yetkilileri, süregelen saldırılarda 46,900’den fazla insanın hayatını kaybettiğini ve 100,700’den fazla kişinin yaralandığını duyurdu. Ölü ve yaralı sayısının cinsiyet ya da silahlı grup ayrımı yapılmadan açıklandığı, ancak çoğunluğun kadın ve çocuklardan oluştuğu kaydediliyor. Bu veriler, BMGK tarafından da desteklenmektedir.

İngiltere öncülüğünde yapılan bir araştırma, Gazze Sağlık Bakanlığı’nın ölü sayısını gerçek rakamların %40’tan fazla altında açıkladığını ortaya koydu.

Gazze Sivil Savunma Kurumu, çalışanlarının %48’inin hayatını kaybettiğini, yaralandığını veya tutuklandığını, araçlarının %85’inin ve tesislerinin %81’inin ya hasar gördüğünü ya da tamamen yok edildiğini bildirdi.

Gazze şehrinde 24 yaşındaki Sivil Savunma çalışanı Abdullah El Majdalavi, “Her sokakta cesetler var. Neredeyse her mahallede binaların altında hâlâ cesetler var,” diye belirtti.

“Ateşkesten sonra bile ‘Lütfen gelin, ailem enkaz altında’ diyerek çok sayıda yardım çağrısı aldık.”

Gazze kentinde evsiz kalan 23 yaşındaki yeni üniversite mezunu Malaak Kasab, BBC’ye yaptığı açıklamada, kaybettikleri aile üyelerinin de hala yıkıntılar altında olduğunu paylaştı.

“Ailemden çok sayıda kişiyi kaybettik ve bazıları hâlâ yıkık binaların altında. Belki de yüzlerce insan enkazda. Herkes bunu biliyor.”

Kasab’ın ailesinin evi tamamen yıkılmamış, ancak ağır hasar almış bir apartmanda yer alıyor.

“Kapı, pencere, su, elektrik yok. Hiçbir şey yok. Hatta ateş yakmak için odun bile bulamıyoruz. Bu durum inanılmaz.” diye ekledi.

İsrail Ordusu, Gazze’nin yoğun nüfuslu bölgelerinden çekilme işlemlerine başlarken, evlerinden olan Gazzelilerin hareket etmesi de hala risk taşıyor.

İsrail ordusu, halkı personel ve araçlardan uzak durmaları ve Gazze sınırında oluşturulan tampon bölgeye girmemeleri konusunda uyarıda bulundu.

Ancak birçok Gazzeli, tavsiye edilen süre içerisinde evlerinden geriye kalanları görebilmek için acele ediyor. Gazze kentinden 42 yaşındaki fabrika ustası Hatem Eliwah, güneydeki Han Yunus’ta yer alan sığınağından yaya olarak çıkma planları yaptığını açıkladı.

Eliwah, “Bu ateşkesi büyük bir umutla bekledik. İki erkek kardeşimi ve ailelerini kaybettim. Kuzenlerim ve amcalarım gitti. Tek umudum evime dönebilmek.” dedi.

Her iki tarafta da ateşkesin ilk aşamasının altı hafta içinde tamamlanmadığı takdirde anlaşmanın bozulabileceği endişeleri bulunuyor. İsrail, Gazze’ye yönelik saldırı haklarını saklı tuttuğunu vurguladı.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Güvenlik Konseyi toplantısında anlaşmayı bir “umut ışığı” olarak değerlendirdi ve gereken yükümlülüklerin yerine getirilmesi gerekliliğinin altını çizdi.

Guterres, Hamas’ın 7 Ekim 2023 tarihli saldırısından bu yana, Yahudi yerleşimcilerin Filistinli köylülere yönelik saldırılarının önemli ölçüde artış gösterdiğini kaydederek, işgal altındaki Batı Şeria’daki durumu da eleştirdi.

Guterres, “Üst düzey İsrailli yetkililer, gelecek aylarda Batı Şeria’nın tamamen ya da kısmen ilhak edilmesi gerektiğini açıkça belirtiyor. Bu tür bir ilhak, uluslararası hukukun ağır bir şekilde ihlali anlamına gelecektir.” şeklinde uyarıda bulundu.

Katkıda bulunan: Muath Al-Khatib