Yurttaş, artan yoksulluk ve her alanda kendini gösteren krizler nedeniyle AKP’den umudu kesti. Kamuoyu yoklamalarına nazaran AKP ve MHP cephesinin ülke genelinde yaşadığı erime sürerken Cumhur İttifakı, en güçlü olduğu vilayetlerde bile ağır kan kaybediyor. ORC Araştırma Şirketi’nin Temmuz 2022’de Maraş, Sivas, Elazığ, Hatay ve Zonguldak’ta yaptığı anketin sonuçları da bu gerçeği gözler önüne serdi. Araştırmaya nazaran AKP ve MHP’nin oyları beş vilayette de düşerken CHP ve ÂLÂ Parti’nin oylarında artış gerçekleşti. Tıpkı araştırmada AKP’nin son bir yılda yaşadığı oy kaybı da dikkat çekti. Temmuz 2021’de yapılan araştırmaya nazaran ülke genelinde yüzde 33,4 oy olan AKP, 1 yılda yüzde 27’ye kadar geriledi.
‘KRİZİ ÇÖZEMEZLER’ ALGISI ÇOK GÜÇLENDİ
Son kamuoyu yoklamasından çıkan sonuçları ORC Araştırma Müdürü Mehmet Pösteki BirGün’den Mehmet Emin Kurnaz’a kıymetlendirdi. Sırf kelam konusu 5 vilayette değil 81 ilin tamamında AKP’nin ve Cumhur İttifakı’nın ortalama on beş ile yirmi puan ortasında bir oy kaybı yaşadığını tespit ettiklerini belirten Pösteki, “Bunun nedenlerini söylememiz gerekirse ekonomik durum ve daha kıymetlisi de ekonomik krizin reddedilmesi sebebiyle AK Parti seçmenindeki algının değişmesi” dedi. AKP’nin krizi çözeceğine olan inancın her geçen gün tükendiğine dikkat çeken Pösteki, “Başka bir deyişle ‘Krizin varlığını kabul etmeyen, krizi çözemez’ inanışının artıyor oluşu” sözlerini kullandı.
İktidardan kopan seçmenin muhalefeti bir alternatif olarak görmeye başladığını vurgulayan Pösteki bu yorumunu şunlara dayandırdı: “Bunda CHP Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun son periyottaki SADAT, Maltepe Mitingi, yolsuzluklara yönelik çıkışları, ÂLÂ Parti’nin eskisinden daha güçlü görünmesi, AK Parti’nin alternatifsiz sağ parti pozisyonunu kaybetmesi ve Sedat Peker’in ifşalarıyla birlikte AK Parti’nin pak siyasal hareket olduğu efsanesinin tükenişi… İşte tekrar ekonomik krizden ötürü yaşanan mülteci sorunu, en esas temel nedenler bunlar. Muhalefetin tam manasıyla hem üstünlük olarak hem de inanç oranı olarak vatandaş nezdinde karşılığının her geçen gün arttığını tespit ediyoruz.”
GİDENLERİN DÖNÜŞÜ ARTIK MÜMKÜN DEĞİL
İktidarın kendisinden kopan seçmeni geri kazanmasının artık mümkün olmadığını söyleyen Pösteki, kelamlarını şöyle sürdürdü: “İktidarın son dönemki seçime yönelik atılımlarının karşılığı oya katiyen hatırı sayılır seviyede dönüşmüyor. Şöyle bir dönüşüm var. O anki gelişmelere nazaran beşerler bir sempati duyabiliyorlar lakin eskisi üzere oya dönüşmesi artık kolay değil zira burada sıkıntı itimat problemi. Kendi seçmeni artık AK Parti iktidarına güvenmiyor. Esasen AK Parti’nin oylarının düşmesinin en değerli nedenlerinden bir tanesi de bu. Ayrıyeten AK Parti’nin bu oy kaybının birçok nedeni var. Ekonomiyi düzeltmeleri durumunda bile oylar yerine tekrar gelir üzere bir durum yok. İktisat, yargı, eğitim, adalet, özgürlük telaşları üzere sıralanan birçok problem ortada duruyor. Ekonomik düzelme olsa dahi AK Parti’nin şu an son seçimden bu yana yaşadığı oy kaybını toparlaması mümkün değil.”
CUMHUR İTTİFAKI TABANI GÖRDÜ
2018 mahallî seçimlerinde iktidar blokunun aldığı oy ile ORC Araştırma’nın son anketinden çıkan sonuçlar karşılaştırıldığında ortaya çıkan tabloyu şöyle özetleyebiliriz:
•2018 seçimlerinde Maraş’tan AKP’ye yüzde 58,5 oy çıktı. Son ankete nazaran AKP, burada yüzde 15,4, MHP ise 6,5 oy kaybı yaşadı. Bununla birlikte CHP’nin oyu 5,7 puan artarken UYGUN Parti’nin oyu ise 9,3 puan birden yükseldi.
•Elazığ evvelki seçimde yüzde 54,6 oranında AKP’ye oy verdi. Son ankete nazaran AKP’nin Elazığ’daki oy kaybı yüzde 12,9 olurken MHP ise yüzde 6 oy kaybetti. Bunun yanında CHP’nin oyu 4,3 puan artarken ÂLÂ Parti’nin oyu ise 9,8 puan yükseldi.
•Hatay’da ise AKP birinci parti pozisyonunu CHP’ye kaptırdı. AKP’ye oy vereceğini söyleyen seçmen oranı yüzde 27,1 oldu. 2018 seçimlerinde Hatay yüzde 36,2 oranında AKP’ye oy verdi. Bunun yanında CHP’ye oy vereceğini söyleyenlerin oranı yüzde 32,9’a ulaştı.
•Zonguldak’ta AKP’nin oy oranı yüzde 35,3 oldu. 2018 seçimlerinde Zonguldak yüzde 46 oranında AKP’ye oy verdi. AKP’nin o günden bugüne kadar oy kaybı yüzde 10,7’ye ulaştı. MHP’deki erime 5,7 oranında. Öte yandan CHP’nin oy oranı 2,7 puan artarak yüzde 33,5’e yükseldi.
•Sivas’ta AKP’nin oyu yüzde 54,7’den yüzde 39,5’e düşerek 15,2 puan azaldı. MHP’nin oyu 8,2 azaldı. Ankete nazaran CHP, Sivas’ta oyunu 5,2, DÜZGÜN Parti ise 7,4 puan artırdı.